Mortuary Variability and Social Diversity in Ancient Greece.

Studies on Ancient Greek Death and Burial

Edited by N. Dimakis and T.M. Dijkstra

Ο τόμος αποτελεί πρακτικά διεθνούς επιστημονικής διημερίδας νέων ερευνητών που πραγματοποιήθηκε 1-2 Δεκεμβρίου 2016 στο Ολλανδικό Ινστιτούτο στην Αθήνα (NIA), με χρηματοδότηση από το Κέντρο Έρευνας Ανθρωπιστικών Επιστημών, και υπό την αιγίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ολλανδικού Ινστιτούτου και του Necropoleis Research Network (NRN). Η θεματική προσέγγιση του θανάτου στους ιστορικούς χρόνους με συνδυασμό θεωρητικών προσεγγίσεων, αρχαιολογικών ευρήματα και ανθρωπολογικών καταλοίπων αποτελεί το κεντρικό θέμα του τόμου. Η δομή του ακολουθεί τις τρεις θεματικές ενότητες της διήμερης επιστημονικής συνάντησης («Death Practices and Social Change», «Social Identity and Treatment in Death», «Monumental Commemoration and Identity»), όπου 13 ερευνητές καταθέτουν τους προβληματισμούς και τις σκέψεις τους για τη σχέση ταφικής μεταβλητότητας και κοινωνικής πολυμορφίας στην αρχαία Ελλάδα (με έμφαση σε δεδομένα από τον νοτιότερο ελλαδικό χώρο, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη) από την πρώιμη εποχή του Σιδήρου έως και την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο. Παρουσιάζονται θεματικοί και διεπιστημονικοί τρόποι ανάλυσης των ταφικών συμφραζομένων αναζητώντας πληροφορίες για τα άτομα, τις κοινωνικές ομάδες και τις κοινότητες. Συζητούνται θέματα όπως: η συμβολή των θετικών επιστημών στην αρχαιολογία, αν η τοποθέτηση των νεκρών στο τοπίο είναι ενδεικτική ζητημάτων εδαφικής κυριότητας, πώς ο κοινωνικός ρόλος συγκεκριμένων ομάδων ατόμων (π.χ. παιδιά, γυναίκες, ηλικιωμένοι, ελίτ ή μη ελίτ) μπορεί να ανακατασκευαστεί από τον τρόπο με τον οποίο οι ρόλοι αυτοί εκφράζονται από ή διαχειρίζονται μέσω των ταφικών συμφραζόμενων, η μνήμη και η «μνημειακότητα» του θανάτου στη διαμόρφωση συλλογικής ταυτότητας, ο αντίκτυπος που μεγάλα ιστορικά φαινόμενα μπορούν να έχουν στον τρόπο που κοινωνικές ομάδες διαχειρίζονται τους νεκρούς τους.

Εκδόσεις: Archaeopress 2020

ISBN: 978-1-78969-442-0 / ISBN: 978-1-78969-443-7 (e-Pdf)

Social Identity and Status in the Classical and Hellenistic Northern Peloponnese: The Evidence from Burials

Η πρωτότυπη αυτή μονογραφία συνθέτει με θεματικό τρόπο, ταφικά σύνολα των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, επικουρούμενα από σύνολα των πρώιμων ρωμαϊκών, που προέρχονται από περίπου 3500 τάφους και 600 οργανωμένα νεκροταφεία της βορειότερης Πελοποννήσου (δηλ. Αργολίδα, Αρκαδία, Αχαΐα, Ηλεία, Κορινθία, Κυνουρία, Σικυωνία, Τριφυλία), και καταδεικνύει τον ρόλο που διαδραμάτιζαν οι ταφικές πρακτικές στη διαμόρφωση ατομικών και συλλογικών ταυτοτήτων. Επιχειρείται η ανάλυση και ερμηνεία της κοινωνικής ταυτότητας και του κοινωνικού ρόλου μέσα από το τοπίο του θανάτου, τη χωροθεσία των νεκροταφείων, την οριζόντια στρωματογραφία τους, την τυπολογία των τάφων και των ταφικών πρακτικών, τα κτερίσματα και τα κατάλοιπα των ταφικών τελετουργιών. Η γεωγραφική και χρονική ευρύτητα της μελέτης επιτρέπει την ανίχνευση παραμέτρων οι οποίες γίνονται ορατές μόνο στη διαχρονία του θανάτου (π.χ. διάρκεια, συνέχεια, ά-συνέχεια, διακοπή, υποκείμενη εφαρμογή, παράδοση, καινοτομία, κ.λπ.). Η συνεξέτασή τους εντός του ιστορικού τους πλαισίου αποκαλύπτει μηχανισμούς διαχείρισης του θανάτου προς όφελος κοινωνικοπολιτικών σκοπιμοτήτων. Αυτή η συνθετική εξέταση του θανάτου μέσα από ταφικά σύνολα Κλασικών και Ελληνιστικών χρόνων, οδηγεί την Ταφική Αρχαιολογία σε αχαρτογράφητα νερά, προβληματίζοντας, και επισημαίνοντας πως η μελέτη των ταφικών εθίμων μπορεί να εμπλουτίζει ή και να διαψεύδει την εικόνα που έχουμε σχηματίσει για αυτές τις περιόδους μέσα από άλλες κατηγορίες υλικού πολιτισμού.

Εκδόσεις: Archaeopress 2016

ISBN: 978 1 78491 506 3 / ISBN: 978 1 78491 507 0 (e-Pdf)